Zoekplan Literatuuronderzoek Voorbeeld

Inleiding

Een literatuuronderzoek is een belangrijk onderdeel van veel wetenschappelijke onderzoeken. Het helpt onderzoekers om kennis op te doen over een specifiek onderwerp, relevante studies te identificeren en de huidige stand van zaken in het vakgebied te begrijpen. Een goed zoekplan is essentieel om een literatuuronderzoek efficiënt en effectief uit te voeren. In dit voorbeeld van een zoekplan literatuuronderzoek zullen we de verschillende delen en secties behandelen die moeten worden opgenomen.

Doelstelling

Het doel van dit literatuuronderzoek is om de huidige stand van zaken op het gebied van klimaatverandering en de impact ervan op de biodiversiteit te onderzoeken. We willen relevante studies vinden die de relatie tussen klimaatverandering en biodiversiteit onderzoeken, en de effecten ervan op verschillende ecosystemen begrijpen.

Zoektermen

Om relevante studies te vinden, moeten we een lijst met zoektermen opstellen die betrekking hebben op ons onderwerp. Enkele voorbeelden van zoektermen kunnen zijn:

• Klimaatverandering
• Biodiversiteit
• Ecosysteem
• Impact
• Adaptatie

Deze zoektermen kunnen later worden gecombineerd met behulp van logische operators, zoals “AND” en “OR”, om de zoekopdracht te verfijnen.

Zoekbronnen

Om relevante studies te vinden, moeten we gebruik maken van geschikte zoekbronnen. Enkele voorbeelden van zoekbronnen zijn:

• Wetenschappelijke databases zoals PubMed, Web of Science en Scopus
• Bibliothecatalogi van universiteiten
• Google Scholar

Door verschillende zoekbronnen te gebruiken, kunnen we een breder spectrum van relevante studies vinden.

Zoekstrategie

Om onze zoekopdracht effectief uit te voeren, moeten we een strategie bepalen. Deze strategie kan bestaan uit het gebruik van de zoektermen die we hebben geïdentificeerd, het combineren van zoektermen met logische operators en het beperken van de zoekopdracht tot specifieke datums of publicatietypes.

Een voorbeeld van een zoekstrategie kan zijn:

1. Voer een initiële zoekopdracht uit met de zoektermen “klimaatverandering” en “biodiversiteit” in PubMed.
2. Refineer de zoekopdracht door de zoektermen te combineren met de operator “AND”. Bijvoorbeeld: “klimaatverandering AND biodiversiteit AND ecosysteem”.
3. Beperk de zoekopdracht tot studies die zijn gepubliceerd in de afgelopen vijf jaar.
4. Herhaal de bovenstaande stappen voor andere zoekbronnen, zoals Web of Science en Google Scholar.

Selectiecriteria

Om de relevantie van de gevonden studies te beoordelen, moeten we selectiecriteria opstellen. Deze criteria kunnen betrekking hebben op het type onderzoek (bijv. experimenteel versus observationeel), de grootte van het onderzoekspopulatie en de kwaliteit van het onderzoek.

Enkele voorbeelden van selectiecriteria zijn:

• Studies die de relatie tussen klimaatverandering en biodiversiteit onderzoeken
• Studies die zijn uitgevoerd in natuurlijke ecosystemen
• Studies met een voldoende sampleomvang
• Studies gepubliceerd in gerenommeerde wetenschappelijke tijdschriften

Data-extractie

Na het selecteren van relevante studies, moeten we de benodigde gegevens extraheren voor onze literatuuranalyse. Dit kan informatie omvatten zoals de onderzoeksvraag, de gebruikte methodologie, de belangrijkste bevindingen en de conclusies van de studie.

Data-analyse

Met de geëxtraheerde gegevens kunnen we een literatuuranalyse uitvoeren. We kunnen de bevindingen van verschillende studies vergelijken, patronen identificeren en conclusies trekken over de impact van klimaatverandering op de biodiversiteit.

Conclusie

Een zoekplan literatuuronderzoek is van vitaal belang om een grondige en systematische literatuuranalyse uit te voeren. Door de verschillende delen en secties van een zoekplan te volgen, kunnen onderzoekers relevante studies vinden, relevante gegevens extraheren en een geïnformeerde analyse uitvoeren. Dit voorbeeld van een zoekplan literatuuronderzoek dient als een nuttige gids bij het uitvoeren van uw eigen literatuuronderzoek.

Stap 1: Bepaal je onderzoeksvraag

Stap 2: Formuleer je zoektermen

Stap 3: Maak een lijst met relevante databases

Stap 4: Voer je zoektermen in de databases in

Stap 5: Verfijn je zoekopdracht met behulp van zoekfilters

Stap 6: Beoordeel de gevonden literatuur op relevantie

Stap 7: Maak een overzicht van de gevonden literatuur

Stap 8: Analyseer de gevonden literatuur

Stap 9: Schrijf je literatuuronderzoek op

Stap 1: Bepaal je onderzoeksvraag

Voor dit voorbeeld gebruiken we de onderzoeksvraag: “Wat is het effect van stress op de mentale gezondheid bij jongvolwassenen?”

Stap 2: Formuleer je zoektermen

Voor dit voorbeeld kunnen de zoektermen zijn: stress, mentale gezondheid, jongvolwassenen.

Stap 3: Maak een lijst met relevante databases

Voor dit voorbeeld kunnen relevante databases zijn: PubMed, PsycINFO, ScienceDirect.

Stap 4: Voer je zoektermen in de databases in

Voer de zoektermen “stress AND mentale gezondheid AND jongvolwassenen” in elke database in.

Stap 5: Verfijn je zoekopdracht met behulp van zoekfilters

Gebruik zoekfilters, zoals publicatiedatum en studietype, om de resultaten te verfijnen.

Stap 6: Beoordeel de gevonden literatuur op relevantie

Lees de titels en abstracts van de gevonden artikelen en beoordeel of ze relevant zijn voor je onderzoeksvraag.

Stap 7: Maak een overzicht van de gevonden literatuur

Maak een overzicht van de relevante artikelen, inclusief de titel, auteur, publicatiedatum en samenvatting.

Stap 8: Analyseer de gevonden literatuur

Analyseer de gevonden literatuur op belangrijke bevindingen, trends en hiaten in het onderzoek.

Stap 9: Schrijf je literatuuronderzoek op

Verwerk de bevindingen van je literatuuronderzoek in een overzichtelijk en goed onderbouwd verslag.

VV1: Wat is een zoekplan voor literatuuronderzoek?

Een zoekplan voor literatuuronderzoek is een gedetailleerd plan dat beschrijft hoe je te werk gaat bij het zoeken naar relevante literatuur voor jouw onderzoeksvraag. Het helpt je om systematisch en efficiënt te zoeken naar informatie en voorkomt dat je belangrijke bronnen mist.

VV2: Waarom is een zoekplan belangrijk?

Een zoekplan is belangrijk omdat het je helpt om gestructureerd en gericht te zoeken naar literatuur. Het zorgt ervoor dat je geen belangrijke bronnen over het hoofd ziet en voorkomt dat je tijd verspilt aan irrelevante bronnen. Ook kun je met een zoekplan de reproduceerbaarheid van je onderzoek vergroten.

VV3: Welke informatie moet ik opnemen in mijn zoekplan?

In je zoekplan moet je ten minste de volgende informatie opnemen: je onderzoeksvraag, relevante zoektermen, selectiecriteria, zoekstrategie, databases en zoekmachines die je gaat gebruiken, en eventuele beperkingen zoals tijdsperiode of taal.

VV4: Hoe kan ik relevante zoektermen identificeren?

Om relevante zoektermen te identificeren, kun je gebruik maken van synoniemen, gerelateerde termen, vakjargon en woorden die voorkomen in titels, abstracts en indexeringen van relevante artikelen. Het is ook handig om te kijken naar de gebruikte zoektermen in eerder gepubliceerde artikelen over vergelijkbare onderwerpen.

VV5: Hoe stel ik selectiecriteria op voor mijn zoekplan?

Selectiecriteria zijn de criteria die je hanteert om te bepalen welke bronnen wel of niet relevant zijn voor je literatuuronderzoek. Deze criteria kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op de tijdsperiode van de publicatie, de taal, het type bron (bijv. wetenschappelijk artikel, boek, rapport), en de relevantie van de inhoud.

VV6: Wat is een zoekstrategie en hoe stel ik deze op?

Een zoekstrategie is een gestructureerde aanpak voor het uitvoeren van je zoekopdrachten. Het omvat het combineren van je zoektermen met behulp van operators zoals AND, OR en NOT, het plaatsen van aanhalingstekens rondom specifieke termen om exacte woordcombinaties te vinden, en het toepassen van truncatie (*) om varianten van woorden te vinden. Een goede zoekstrategie is gebaseerd op een grondige analyse van je onderzoeksvraag en vereist vaak meerdere iteraties om de juiste balans tussen specificiteit en relevantie te bereiken.

VV7: Welke databases en zoekmachines kan ik gebruiken voor mijn literatuuronderzoek?

Er zijn verschillende databases en zoekmachines beschikbaar voor literatuuronderzoek, afhankelijk van je vakgebied. Voor wetenschappelijke artikelen kun je bijvoorbeeld gebruik maken van PubMed, Web of Science, Scopus, Google Scholar, en specifieke vakgebiedspecifieke databases. Daarnaast zijn er ook bibliothecarissen die je kunnen helpen bij het vinden van relevante bronnen.

VV8: Hoe kan ik mijn zoekopdrachten beperken tot een specifieke tijdsperiode?

Om je zoekopdrachten te beperken tot een specifieke tijdsperiode, kun je gebruik maken van de gepubliceerde datumfilteroptie in de meeste databases. Je kunt bijvoorbeeld aangeven dat je alleen artikelen wilt zoeken die zijn gepubliceerd in de afgelopen vijf jaar. Daarnaast kun je ook specifieke jaartallen of tijdsperiodes als zoektermen opnemen in je zoekopdracht.

VV9: Moet ik mijn zoekplan aanpassen tijdens het literatuuronderzoek?

Ja, het is vaak nodig om je zoekplan aan te passen tijdens het literatuuronderzoek. Naarmate je meer bronnen doorneemt en meer inzicht krijgt in het onderzoeksveld, kun je nieuwe zoektermen, selectiecriteria en zoekstrategieën ontdekken. Het is belangrijk om flexibel te zijn en je zoekplan indien nodig aan te passen om ervoor te zorgen dat je de meest relevante literatuur vindt.

VV10: Hoe kan ik mijn gevonden literatuur beheren en organiseren?

Er zijn verschillende manieren om je gevonden literatuur te beheren en organiseren. Je kunt bijvoorbeeld gebruik maken van referentiemanagersoftware zoals EndNote, Mendeley of Zotero om je bronnen op te slaan, te ordenen en te citeren. Deze tools bieden vaak ook de mogelijkheid om notities en tags toe te voegen aan je bronnen, zodat je ze gemakkelijk kunt terugvinden. Daarnaast is het handig om een systematische aanpak te volgen bij het organiseren van je literatuur, bijvoorbeeld door het maken van mappen of het gebruik van spreadsheets.